Kontroluje osoby, przedmioty, korespondencję, paczki, pojazdy i pomieszczenia. Wskazuje miejsca ukrycia niedozwolonych substancji. Natan – owczarek belgijski pełniący funkcję w Zakładzie Karnym w Dębicy ma nosa do środków odurzających i psychotropowych.
Przed podjęciem służby, 4 letni pies specjalny musiał wraz ze swoim przewodnikiem przejść specjalistyczne szkolenie.
Psy specjalne pracują we wszystkich służbach mundurowych w Polsce. W jednostkach penitencjarnych na terenie całego kraju służbę pełni 107 psów. Najczęściej są to owczarki, niemieckie, belgijskie i holenderskie. Rzadziej jagdteriery, beagle oraz cocker spaniele
